Zabytkowe Podhale na Weekend

Zabytki Podhala- uroki budownictwa drewnianego.

Podhale jest regionem o specyficznym krajobrazie- tym naturalnym, ale również kulturowym. Dlatego też Szlak Architektury Drewnianej, prowadzący przez województwa: małopolskie, śląskie, podkarpackie i świętokrzyskie, nie omija podhalańskich miejscowości. Szczególną uwagę przyciągało tutaj zawsze ludowe budownictwo: malownicze drewniane domy, zagrody czy szałasy. Zachwycają formą, wspaniałą techniką wykonania,a jednocześnie prostotą. Wśród góralskich chałup wyróżniają się starodawne drewniane kościoły, wyjątkowo harmonizujące z otaczającym je górskim krajobrazem. Pośród nich są i takie, które legitymują się szczególnie odległą metryką powstania, pamiętają bowiem średniowiecze. Osobną kategorią zabytków, które nie mogą ujść uwadze odwiedzających nasz region, są budynki w słynnym stylu zakopiańskim. Wszystko to zlokalizowane jest o przysłowiowy rzut kamieniem od Gliczarowa Górnego, a i sam Gliczarów ma się czym poszczycić.

Kościół w Gliczarowie Górnym

Na wyjątkowe miejsce w tym zestawieniu zasługuje kościół parafialny pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego w Gliczarowie Górnym. Co prawda, nie jest on zabytkowy, bo powstał w 1980 roku. Jego charakterystyczny, strzelisty dach, kryty czerwoną blachą to doskonały przykład łączenia tradycji z tym, co nowoczesne. Drewniane wnętrze z ołtarzem świadczą zaś o kunszcie miejscowych cieśli i stolarzy.

Do Polany Kalatówki dojdziemy z Kuźnic. Jest to dość łatwa trasa przebiegająca wzdłuż zacienionej, leśnej kamienistej ścieżki. Taki spacer zajmie nam około godzinę i pozwoli na relaksacyjną wędrówkę. Często na Polanie Kalatówki można zobaczyć wypas owiec czy obserwować z daleka kursujący wagonik kolejki linowej. Na polanie znajduje się Hotel Górski PTTK z restauracją. W środoku dostępne są krzesełka dla dzieci, dziecięce menu, zabawki, gry planszowe, a także piłkarzyki i stół do ping-ponga. Na miejscu można skorzystać z płatnego noclegu.

Szlak Wojciecha Kułacha Wawrzyńcoka

Czy wiedzieliście o tym, że Podhale miało swojego Leonarda da Vinci? Był nim urodzony w Gliczarowie Wojciech Kułach Wawrzyńcok, jeden z najwybitniejszych XIX- wiecznych ludowych rzeźbiarzy. To autor licznych rzeźb w drewnie, kamieniu i metalu, które można zobaczyć w różnych okolicznych miejscowościach, zarówno w kościołach, jak i przydrożnych kapliczkach. Widoczne w nich jest zamiłowanie do baroku ( owoc jego słynnej pieszej pielgrzymki do Rzymu). Był także znakomitym tancerzem i muzykantem, podjął się nawet próby zbudowania skrzydeł do latania. Ta wszechstronność jego zainteresowań sprawiła, że kolejne pokolenia nadały mu przydomek „ Leonarda da Vinci z Gliczarowa”

Zabudowa Chochołowa i ulicy Kościeliskiej w Zakopanem

Wybitnym przykładem ludowego budownictwa podhalańskiego jest historyczna zabudowa wsi Chochołów. Tamtejszy zespół zabudowań, składający się z domów, liczących nierzadko ponad sto lat, objęty jest patronatem UNESCO, tworzy swego rodzaju żywy skansen. Podobnie rzecz ma się z ulicą Kościeliską w Zakopanem, nazywaną często zakopiańską starówką. Oprócz góralskich chałup, będziemy mieli szansę zobaczyć tam cmentarz na Pęksowym Brzyzku z zabytkowym drewnianym kościołem, a także słynną Willę „Koliba”. To pierwsza willa w stylu zakopiańskim, zaprojektowana przez Stanisława Witkiewicza.

Kościół św. Michała Archanioła w Dębnie

Spośród podhalańskich zabytkowych kościołów drewnianych najsłynniejszym bodaj jest niewielki kościółek w Dębnieolina Chochołowska jest największą i najdłuższą doliną w polskich Tatrach. Położona najdalej na zachód w obrębie Tatrzańskiego Parku Narodowego, ma szalone 10 km długości. Często wybór tego kierunku spowodowany, wpisany na Listę Światowego Kulturowego i Naturalnego Dziedzictwa UNESCO. Wzniesiony został w jest stosunkowo łatwym transportem. Tuż przy wejściu do TPN-1490 r. z drewna, głównie modrzewiowego, bez użycia gwoździ. Wnętrze zdobi niespotykana, najstarsza w Europie zachowana w całości polichromia na drewnie. Patronowe malowidła tworzą niezwykłe wrażenie swoją różnorodnością i bogactwem kolorów. Analizy pozwoliły na rozróżnienie aż 77 motywów, w 12 układów, występujących w 31 wariantach kolorystycznych! Na uwagę zasługuje także wyposażenie świątyni, w tym przepiękny gotycki ołtarz. Najprawdziwszym białym krukiem są cymbałki, jedyne takie w Polsce, jedne z pięciu w Europie. O ich wyjątkowości stanowi fakt, że przeczą prawom fizyki (cienka sztabka wydaje ton niski, a najgrubsza- wysoki).